Octrooi of patent: relevant voor jou?

Is jouw onderneming ontstaan uit een goed idee? Een idee afkomstig van jou? Van jou alleen? Iets nieuws? Is het jouw uitvinding? Een octrooi is het eigendomsrecht op een uitvinding. Als je iets hebt uitgevonden kan een octrooi aanvragen relevant voor jou zijn. Lees hier meer over het aanvragen van ctrooien.

Octrooi: wat is het?

Een octrooi is een eigendomsrecht op een uitvinding en beschermt een technisch product of proces. Als je een octrooi hebt, mag niemand jouw uitvinding, product of proces namaken, gebruiken, doorverkopen, verhuren, afleveren, verhandelen, aan een ander aanbieden, invoeren of in voorraad hebben. Niemand, behalve jijzelf, mag geld verdienen aan jouw uitvinding. Tenzij je er toestemming voor geeft. Patent is het Engelse (en Duitse) woord voor octrooi. Octrooi en patent zijn dus hetzelfde.

Wat zijn de voorwaarden?

Om octrooi aan te vragen moet je uitvinding, product of proces aan drie eisen voldoen:

1. Het moet nieuw zijn

De uitvinding moet nieuw zijn. Voordat je het octrooi aanvraagt, mag het nog niet bestaan. Ook mag de uitvinding nog niet bekend zijn.

Let op: dit betekent dat jijzelf de uitvinding nog niet mag delen met anderen voordat je het octrooi hebt aangevraagd. Ook niet door bijvoorbeeld een presentatie te geven om te kijken of er vraag naar is. 

2. Inventiviteit

De uitvinding moet inventief zijn. Dit betekent dat het niet vanzelfsprekend is voor mensen uit het vakgebied van de uitvinding.

3. Industriële toepasbaarheid

Om in aanmerking te komen voor octrooi moet jouw uitvinding een technisch product of productieproces zijn. Het moet dus technisch kunnen functioneren.

Let op: heb jij een niet technische uitvinding? Je kunt voor deze uitvinding  geen octrooi aanvragen, maar dat betekent niet dat je je uitvinding niet kunt beschermen. Er bestaan namelijk voor niet technische uitvindingen namelijk andere beschermingsvormen als auteursrecht, merkenrecht, tekeningenrecht en modellenrecht.

Wanneer vraag ik octrooi aan?

Het aanvragen van een octrooi kost geld. En misschien beschik je als startende ondernemer nog niet over de middelen dit kostbare traject aan te gaan. Je zult dus moeten overwegen of het noodzakelijk is op korte termijn octrooi aan te vragen. Bijvoorbeeld omdat er concurrenten zijn die ook op het punt zouden kunnen staan om octrooi aan te vragen. Als dit niet het geval is, loont het om eerst onderzoek te doen naar de vraag naar jouw product of proces. Kijk kritisch naar de kans dat jouw uitvinding een commercieel succes wordt. Uiteraard moet je dit onderzoek in het geheim uitvoeren en kun je jouw uitvinding niet expliciet benoemen. Je kunt ook de tijd nemen om in het geheim je product of proces te optimaliseren. Als je eenmaal octrooi hebt aangevraagd, blijft het octrooi een kostenpost, omdat je ook moet betalen om het octrooi te onderhouden.

Kan ik zelf een octrooi aanvragen?

Ja, je kunt zelf een octrooi aanvragen bij het Octrooicentrum Nederland. Maar het is een tijdrovend en kostbaar proces. Een octrooi is een juridisch en technisch document. En je weet vooraf niet of je verzoek gehonoreerd wordt. Je vergroot je kans van slagen en bespaart tijd door het uit te besteden aan een professional (een octrooibemachtigde). De kosten van een professional zijn afhankelijk van de complexiteit van de aanvraag. Je kunt de kosten drukken door zelf het voorbereidende werk te doen.

Wat kost een octrooi?

Zoals je net hebt gelezen zijn er kosten verbonden aan het aanvragen van een octrooi. Allereerst vraag je een octrooi aan bij het Octrooicentrum Nederland. Digitaal kost dat 80 euro en op papier 120 euro. Na deze stap onderzoekt het Octrooicentrum Nederland jouw uitvinding. Zij achterhalen met dit onderzoek de stand van techniek. De kosten hiervan variëren van 100 euro (voor nationaal onderzoek) tot 794 euro (internationaal). Daarna volgen de instandhoudingskosten. Deze kosten gaan in na het derde jaar van je aanvraag. Het begint met 40 euro, maar loopt op tot 1400 euro per jaar. Zie ook de tabel van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Als je ervoor kiest een professional in te huren komen er natuurlijk nog kosten bij.

Nederland, Europa of wereldwijd?

Je kunt een Nederlands octrooi aanvragen, maar het is ook mogelijk octrooi aan te vragen voor andere landen. Bedenk wel dat dit kostbaar is. Vraag je zelf dus af of het voor jouw uitvinding noodzakelijk is octrooi voor meerdere landen in te zetten. De totale kosten van het aanvragen van octrooi zijn namelijk vooral afhankelijk van het aantal landen waar je een octrooi wilt aanvragen.

Duur van een octrooi

Een octrooi is niet onbeperkt houdbaar. Een octrooi geldt voor 20 jaar, mits je vanaf het derde jaar de instandhoudingskosten betaalt.

Terug naar het overzicht