Over de afschaffing van de VAR is al het een en ander geschreven. Begin mei is de nieuwe wet DBA ingegaan, waardoor je modelovereenkomsten kunt gebruiken bij een opdracht. Maar wanneer moet je nou met zo’n modelovereenkomst werken? Het onderstaande artikel van de Kamer van Koophandel geeft je duidelijkheid.

In de war door de VAR…Een uitspraak die tot voor kort regelmatig te horen was. De verklaring arbeidsrelatie (VAR) was bedoeld om aan te tonen dat er juist géén sprake was van een arbeidsrelatie. What’s in a name… Veel gebruikt door freelancers/zzp’ers om aan te tonen dat ze zelfstandig waren om zodoende te voorkomen dat ze loonheffing en andere premies moesten afdragen. Bleek achteraf (bij een beoordeling van de Belastingdienst) dat er toch sprake was van onvoldoende zelfstandigheid dan kreeg de zzp’er alsnog de rekening gepresenteerd. Dat moest anders. Mede gelet op het explosief aantal groeiende zzp’ers is de VAR per 1 mei vervangen door de modelovereenkomsten (hierna aangeduid als MOVK) die het leven van de zzp’er en opdrachtgever een stuk makkelijker moeten gaan maken. Vooralsnog is het voor iedereen nog ‘even wennen’. Misschien dat het onderstaande het wat duidelijker maakt.

Geen MOVK nodig bij werk voor particulieren

Kijk allereerst of er wel een MOVK nodig is. Alleen bedrijven / zelfstandigen onderling kunnen werken met een MOVK. Een zzp’er die bij een particulier een badkamer maakt heeft geen MOVK nodig. Is die wél nodig dan kan de site van de Belastingdienst uitkomst bieden. Op de website van de Belastingdienst staan voorbeelden van modelovereenkomsten die opdrachtgever en zzp’er kunnen gebruiken.

1. Zoek een MOVK die past bij de manier waarop je samen wilt werken. In de toelichting bij elke modelovereenkomst lees je voor welke situatie de overeenkomst is bedoeld.

2. Pas de MOVK zo nodig aan. Bij het beoordelen van de modelovereenkomsten is er alleen gekeken naar de artikelen die van belang zijn voor de vraag of er sprake is van loondienst. Die artikelen zijn geel gemarkeerd. Deze artikelen mag je niet veranderen. Andere artikelen mag je wel veranderen, zolang ze niet in strijd zijn met de gemarkeerde artikelen. Je hoeft de aangepaste modelovereenkomst niet door de Belastingdienst te laten beoordelen.

3. Leg vast volgens welke MOVK je gaat werken. Stuur bijvoorbeeld de modelovereenkomst als bijlage mee in een mail waarin je onderling afspraken maakt. Of verwijs naar het kenmerknummer van de modelovereenkomst.

4. Werk volgens de afspraken in de gekozen MOVK. Een incidentele afwijking van de geel gemarkeerde bepalingen leidt niet meteen tot loondienst. In één van de modelovereenkomsten staat bijvoorbeeld dat zelfstandige bouwvakkers met hun eigen gereedschap moeten werken. Als zo'n bouwvakker eens een belangrijk gereedschap vergeet mee te nemen en dit leent van zijn opdrachtgever, is hij niet opeens in loondienst.

Blijkt achteraf bij een controle van de Belastingdienst dat er tóch sprake is geweest van een dienstbetrekking (en dus niet van voldoende zelfstandigheid) dan kan er alsnog een loon- en premieheffing plaatsvinden aan de zzp’er maar (en dat verschilt met vroeger) óók aan de opdrachtgever.

Drie criteria voor zelfstandigheid

Voor de beoordeling of er sprake is van een dienstbetrekking hanteert de Belastingdienst een drietal criteria te weten; persoonlijke arbeid, werkgeversgezag en beloning. Ontbreekt één van deze drie dan is er géén sprake van een dienstbetrekking en dus wel van zelfstandigheid.

Heb je nog vragen over de afschaffing van de VAR, de nieuwe wet DBA of modelovereenkomsten? Stel je vraag in het forum.