Broodfonds, alternatief voor AOV? - update

Sinds begin deze maand zijn er 354 broodfondsen in 145 plaatsen. In totaal zitten er bijna 16.000 ondernemers in een broodfonds.​ Maar wat doen deze broodfondsen nu eigenlijk en wat heb je als zzp’er eraan? We leggen het hier uit.

Ondersteuning bij langdurige ziekte

Het eerste broodfonds startte ruim 10 jaar geleden. Het idee is dat een (relatief) kleine groep zelfstandige ondernemers elkaar ondersteunen in tijden van langdurige ziekte. Deelnemers aan het fonds schenken een collega die ziek is geld, zodat deze de tijd dat hij of zij door ziekte niet kan werken doorkomt.

Hoe werkt een broodfonds?

In een broodfonds zitten minimaal 20 en maximaal 50 zelfstandige ondernemers. Iedere maand leggen zij geld opzij. Als een collega-ondernemer langdurig ziek wordt krijgt deze geld van de anderen in het fonds. Zo kan de zieke ondernemer toch zijn rekeningen betalen en zo rondkomen.

Veel zzp’ers onverzekerd

Een broodfonds kan een alternatief zijn voor onverzekerde zzp’ers. Veel ondernemers hebben geen geld om dure verzekeringen, zoals de arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV), af te sluiten. Met een broodfonds heb je een vangnet in tijden van ziekte en het is goedkoper dan een AOV.

Hoe werkt het broodfonds?

Het werkt op basis van vertrouwen. Je kunt in principe frauderen door te zeggen dat je ziek bent en zo geld van collega-zzp’ers ontvangen. Maar omdat de groep ondernemers klein is (20 – 50 zoals ik boven al aangaf) is er veel sociale controle. Als iemand ziek is, komen anderen langs. Niet (alleen) om te controleren of je echt ziek bent, maar ook om je te helpen en je een hart onder de riem te steken.

Regels

Er zijn wel een aantal regels om deel te mogen nemen aan een broodfonds:

• Je moet langer dan een jaar ondernemer zijn.
• Je moet gemiddeld minimaal € 750,- winst per maand hebben.
• Je moet arbeidsgeschikt zijn.
• De eerste maand dat je ziek bent krijg je nog geen geld. Er is dus een soort eigen risico van een maand.
• Je krijgt maximaal 2 jaar geld uit het broodfonds. Als je langer dan 2 jaar ziek bent moet je uit het broodfonds en ontvang je niets meer.
• Een nieuw broodfonds moet minimaal 20 en maximaal 50 leden hebben.

Kosten broodfonds

Naast de bovenstaande regels zijn er ook kosten verbonden aan een broodfonds. Iedere deelnemer betaalt één keer € 250,- en per maand € 10,-. Deze contributie van € 10,- per maand is om de verenigingskosten, bankkosten en administratie te betalen.

Verschillende schenkingsniveaus

Je kunt zelf kiezen hoeveel je ‘inlegt’ in het broodfonds. Ik schrijf inleggen hier tussen aanhalingstekens, omdat het geld van jou blijft (ik leg dit in de volgende alinea verder uit). Hoe meer je inlegt, hoe meer geld je krijgt als je ziek wordt. Als je bijvoorbeeld € 45,- per maand inlegt, krijg je € 1.000,- per maand als je ziek bent.

Het geld blijft van jou

Je ingelegde geld blijft van jou, gaf ik hierboven al aan. Dit betekent dat je geld opzij zet voor het broodfonds. Je opent een speciale bankrekening en hier stort je zelf elke maand het geld op. Mocht er iemand ziek worden in jouw fonds, schenk jij deze persoon vanuit jouw bankrekening.

Wat als je bedrijf stopt?

Als je uit het broodfonds stapt, bijvoorbeeld omdat je bedrijf eindigt, ben je je geld niet kwijt. Het staat immers op jouw eigen bankrekening. Alleen de contributie en het inschrijfgeld ben je kwijt. En ook het geld dat je geschonken hebt aan een zieke collega natuurlijk. Maar het geld dat nog op jouw rekening staat is jouw geld. Als je uit het broodfonds stapt kun je dit geld dus gewoon weer aan een andere rekening overmaken. 

Meer dan 200 broodfondsen

Er zijn op dit moment ruim 200 broodfondsen, met meer dan 8.500 deelnemers. De meeste broodfondsen worden opgericht door ondernemers van een bepaalde wijk, stad of dorp. Zo heb je EBHO - Eerste Broodfonds Haarlem en Omgeving. Ook zijn er broodfondsen voor ondernemers uit een bepaalde branche. De broodfondsen bestaan uit (zelfstandige) ondernemers die elkaar kennen. Omdat een broodfonds alleen kan bestaan bij onderling vertrouwen kun je alleen toetreden als je een van de leden kent.

Alternatief voor verzekering?

Je zou een broodfonds kunnen zien als een alternatief, of in ieder geval een aanvulling op de AOV. Je creëert een vangnet voor de eerste 2 jaar dat je ziek bent. Je zou een AOV kunnen afsluiten die pas ingaat na 2 jaar ziekte. Meer dan 90% van zieke ondernemers zijn binnen 2 jaar weer aan het werk. Hierdoor is een AOV die na 2 jaar ingaat een stuk goedkoper. Zo ben je minder geld kwijt, maar toch helemaal verzekerd.

Verdere voordelen

Het broodfonds kan dus heel goed naast de AOV bestaan. Daarnaast zorgt een broodfonds voor solidariteit, doordat je hulp krijgt van collega-ondernemers als je langdurig ziek wordt. Je bent geen nummer meer, zoals je dat wel zou zijn bij een verzekeraar. En doordat je geld op jouw rekening blijft, ben je alleen (een deel van) je geld kwijt als iemand ziek wordt. Als er niemand ziek wordt hoef je geen geld uit te keren, terwijl je bij een verzekering altijd je geld kwijt bent.

Wat zijn de nadelen?

Zijn er dan helemaal geen nadelen? Natuurlijk wel. Ik gaf al eerder aan dat je de eerste maand van je ziekte geen geld krijgt. Daarnaast krijg je maximaal 2 jaar uitbetaald. Dit zijn regels om het broodfonds betaalbaar te houden. Daar kan ik nog wel inkomen.

De extra kosten van een broodfonds vind ik wel wat hoog: eenmalig € 250,- plus € 10,- per maand. Als je 3 jaar in het broodfonds zit ben je dus € 610,- kwijt. Dat vind ik toch wel behoorlijk wat geld. Zeker als je bedenkt dat dit bovenop je maandelijkse inbreng komt.

Conclusie

Of een broodfonds voor jou als zzp´er/freelancer zinvol is, moet je zelf bepalen. Broodfondsen bestaan intussen alweer meer dan tien jaar. Bovendien komen er iedere maand broodfondsen bij en dat is natuurlijk niet voor niets. Ik geloof zelf wel in het sociale idee van broodfondsen. Je helpt een kleine groep collega-ondernemers. Door deze kleinschaligheid blijft een broodfonds rendabel en overzichtelijk. Zolang broodfondsen kleinschalig blijven, geloof ik dat het werkt.

Meer weten over broodfondsen? Stel je vraag in het forum!