Het hing al een tijd in de lucht, maar het is definitief: de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) verdwijnt per 1 mei 2016. De VAR maakt plaats voor de wet Deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA). Wat betekent dit voor jou als zzp’er? We leggen het hier uit.

Ben jij klaar om VARloos door het leven te gaan?

Hoe zit dat met arbeidsrelaties?

De VAR (en per 1 mei de DBA) is om aan te tonen dat jij als zzp’er/ondernemer werkt en niet als een werknemer van je opdrachtgever. Als ondernemer heb je verschillende plichten en rechten. Zo moet je ook voor andere opdrachtgevers werken en winst (gaan) maken. Werknemers werken vaak voor één baas, zijn automatisch verzekerd bij bijvoorbeeld ziekte en ongevallen en bouwen pensioen op. Maar jij bent ondernemer geworden om vrij te zijn. Om met meerdere projecten tegelijk te werken en zelf te bepalen waarvoor je verzekerd bent. Jij en je opdrachtgever tonen vanaf 1 mei 2016 via modelcontracten aan wat jullie arbeidsrelatie is: werkgever-werknemer of opdrachtgever-ondernemer.

Wat wordt er anders bij de DBA?

Een VAR moest jij elk jaar opnieuw aanvragen en laten goedkeuren door de Belastingdienst. Bij de VAR moest jij als ondernemer aantonen dat je ondernemer bent en geen werknemer. Bleek bij controle van de Belastingdienst dat jij en je opdrachtgever eigenlijk wel een werkgever-werknemer-relatie hadden? Dan had jij geen recht op sociale zekerheid (zoals WW), die een ‘normale’ werknemer wel heeft. Dat verandert per 1 mei. De opdrachtgever en jij leggen in een overeenkomst vast dat jij geen dienstverband hebt en dus werkt als zzp’er. Blijkt dat er toch sprake is van een dienstverband, bijvoorbeeld doordat jullie hebben afgeweken van de overeenkomst? Dan heb jij recht op sociale zekerheid.

Modelcontracten

De VAR wordt dus vervangen door overeenkomsten. Op de site van de Belastingdienst vind je de voorbeeldovereenkomsten (of modelcontracten). Als jij op dezelfde manier werkt als in een van de modelcontracten, dan kunnen jij en je opdrachtgever deze toepassen. Je hoeft modelovereenkomsten niet te tekenen, als je maar op één of andere manier afspreekt welk modelcontract jullie gebruiken. Dit mag ook via e-mail.
Het is ook mogelijk om overeenkomsten voor te leggen aan de Belastingdienst. Je krijgt dan uitsluitsel of jullie overeenkomst geldig is. Let op: het toetsen van een overeenkomst kan wel 6 weken of langer duren.

Overgangsperiode

Tot 1 mei 2017 is er een overgangsperiode. In dit jaar gaat de overheid voorlichting geven en toezicht houden op de arbeidsrelaties. Er zal nog niet opgetreden worden, behalve bij duidelijke gevallen van fraude. Deze overgangsperiode zal ook wel nodig zijn, want de huidige voorbeeldovereenkomsten kloppen nog niet allemaal. Er is dus nog werk aan de winkel tot 1 mei 2017. 

Niet verplicht

Werken met modelcontracten is niet verplicht. Zolang jij als ondernemer duidelijk niet in loondienst bent bij je opdrachtgever heb je geen overeenkomst nodig. Een modelovereenkomst is ervoor om twijfel weg te nemen, je bouwt dus extra zekerheid in voor jou en je opdrachtgever.  

Heb je nog vragen over VAR of DBA? Stel ze in het forum!